WIDZIALEM POLSKE ZDRADZONA (I Saw Poland Betrayed: An American Ambassador Reports to the American People)

"Arthur Bliss Lane (1894-1956) byl amerykanskim dyplomata. We wrzesniu 1944 r. zostal mianowany przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta ambasadorem USA przy rzadzie polskim w Londynie, nigdy jednak nie pojechal do Anglii, by objac te placowke.
Bliss Lane alarmowal waszyngtonska administracje, ze niepodleglosc Polski jest zagrozona i w jej obronie Stany Zjednoczone powinny czynnie przeciwstawic sie Sowietom. Roosevelt odpowiedzial mu jednak, ze ma pelne zaufanie do Stalina i nie chce konfrontacji z Moskwa. Stanowisko ambasadora nie zostalo uwzglednione podczas obrad Wielkiej Trojki w Jalcie i w Poczdamie. Nowy prezydent Harry Truman potwierdzil nominacje Bliss Lane’a, ktory w sierpniu 1945 r. przyjechal do Warszawy.
Przebywajac w Polsce do lutego 1947 r. dokumentowal postepujaca sowietyzacje kraju. Pisal o kulisach antyzydowskiego pogromu w Kielcach, ktory nazywal komunistyczna prowokacja. Wysylal do Waszyngtonu raporty dowodzace, ze wybory do sejmu w styczniu 1947 r. zostaly sfalszowane.
Rozczarowany amerykanska polityka w Europie Srodkowo-Wschodniej, po powrocie do USA sam poprosil o dymisje. Odszedl z dyplomacji i zajal sie publicystyka. W 1948 r. wydal swe pamietniki pt. Widzialem Polske zdradzona – jedno z najwazniejszych swiadectw historycznych tamtej epoki. Az do smierci pozostawal wielkim przyjacielem Polski, sponsorujac pismo „The Polish Review” i publikujac teksty o tematyce polskiej".